Wat is het verschil tussen een vereniging en een stichting?
De verschillen tussen een vereniging en een stichting zijn klein. Toch zijn de aanwezige verschillen niet onbelangrijk. Op een vereniging zijn bijvoorbeeld andere wetten van toepassing dan op een stichting. Door de verkeerde rechtsvorm te kiezen, loopt u het risico dat u in strijd met de wet handelt. Daarnaast heeft een vereniging leden, verschillen de oprichtingseisen, genieten de beide rechtspersonen van een andere aansprakelijkheid en zijn er andere regels van toepassing op het bestuur.
In onderstaande tabel vindt u een overzicht met alle verschillen tussen een stichting en een vereniging. Onder de tabel zetten we de belangrijkste verschillen tussen een vereniging en een stichting verder uiteen.
Verschillen tussen stichting en vereniging
| Type | Stichting | Vereniging |
|---|---|---|
| Inschrijving KvK | Inschrijven bij de KvK is verplicht als u een stichting opricht. | Voor verenigingen is inschrijven bij de KvK optioneel. Een formele vereniging is wel verplicht tot inschrijven bij de KvK. |
| Leden | Een stichting heeft alleen een bestuur, maar geen leden. | De vereniging heeft leden en een algemene ledenvergadering. |
| Bestuur | Het bestuur van de stichting kiest de bestuurders. | Het bestuur wordt uit leden gekozen en legt verantwoording af aan de leden bij de algemene ledenvergadering. |
| Statuten | Het bestuur mag wijzigingen doorvoeren in de statuten. | Het bestuur van een vereniging kan de statuten niet wijzigen. Een wijziging doorvoeren is alleen mogelijk met een algemene ledenvergadering. |
| Ontbinding | Het bestuur (of de rechter) kan tot ontbinding van de stichting besluiten. | Een vereniging kan alleen ontbonden worden door de algemene ledenvergadering. |
| Geldmiddelen | Een stichting ontvangt geld door middel van donaties, subsidies, schenkingen, erfenissen en dergelijke. | Verenigingen ontvangen geld in de vorm van contributie van leden, maar een vereniging kan ook donaties, subsidies en schenkingen ontvangen. |
| Schenken en erven | Een stichting kan schenkingen en erfenissen ontvangen. Een ANBI-stichting (Algemeen Nut Beogende Instelling) is vrijgesteld van schenk- en erfbelasting. | Een vereniging kan erfenissen en schenkingen ontvangen. Een SBBI-vereniging (Sociaal Belangen Behartigende Instelling) hoeft geen schenk- en erfbelasting te betalen. |
Wettelijke regels
Op een stichting zijn andere wettelijke regels van toepassing dan op een vereniging. De regels voor stichtingen staan in boek 2, titel 6 van het Burgerlijk Wetboek. De regels voor verenigingen in boek 2, titel 2 van het Burgerlijk Wetboek. De specifieke regels zijn hier te lezen.
Oprichting
Een stichting kan alleen opgericht worden bij notariële akte. U heeft voor het oprichten van een stichting dus de handtekening van een notaris nodig. Wanneer u online een stichting opricht, zit dit vaak bij het pakket inbegrepen.
Een vereniging kan opgericht worden via notariële akte, onderhandse akte of mondelinge afspraak. Bij deze laatste manier van oprichten geniet de vereniging alleen geen volledige rechtsbevoegdheid, maar een beperkte rechtsbevoegdheid. Dat wil zeggen dat de vereniging niet zelfstandig drager van rechten en plichten kan zijn. Een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid kan ook niet aansprakelijk gesteld worden als rechtspersoon. Het bestuur is dus aansprakelijk.
Bestuur & leden
Een stichting heeft geen leden, voor een vereniging zijn leden verplicht. Het bestuur van een vereniging wordt ook benoemd door de leden. Er wordt vervolgens verantwoording afgelegd aan de leden via de algemene ledenvergadering.
De dagelijkse leiding van een stichting wordt gekozen door de bestuurders. Omdat een stichting geen leden heeft, hoeft er ook geen ledenvergadering georganiseerd te worden om verantwoording af te leggen. Wel zijn er soms externe betrokkenen zoals donateurs of subsidieverstrekkers die om verantwoording vragen. Hiervoor wordt vaak een Raad van Toezicht in het leven geroepen die vervolgens het bestuur van de stichting controleert.
Statuten
De eisen die aan de statuten van een vereniging of stichting gesteld worden, verschillen van elkaar. Dit heeft voornamelijk te maken met de eisen uit de wetten en de andere verschillen die op deze pagina behandeld worden.
Na de oprichting kunnen de statuten van een stichting alleen gewijzigd worden door het bestuur of de Rechtbank. De statuten van een vereniging kunnen alleen gewijzigd worden door de algemene ledenvergadering.
Opheffing
Beide rechtsvormen kunnen op een andere manier opgeheven worden. Een stichting wordt opgeheven door besluit van het bestuur of de Rechtbank. Een vereniging kan opgeheven worden bij besluit van de algemene ledenvergadering, door een faillissement of door bijzondere bepalingen die in de statuten opgenomen zijn.
Overige verschillen
Naast de bovenstaande verschillen zijn er nog enkele kleine bepalingen die anders zijn voor beide rechtsvormen. Deze komen echter niet veel voor. Wilt u een precieze uitleg over de verschillen tussen een vereniging en een stichting zodat u een onderbouwde keuze kunt maken voor een rechtsvorm? Neem dan vrijblijvend contact op met onze adviseurs.